Technische ontwikkeling

Het reservoir dat zich meestal onzichtbaar bovenin de toren bevindt is niet alleen het meest essentiële onderdeel van de watertoren, het maakte ook een snelle technische ontwikkeling door. In de loop van de periode van watertorenbouw in Nederland werden steeds vernuftiger reservoirtypes ontwikkeld, waardoor de watertorens steeds economischer en met minder materiaal geconstrueerd konden worden. Aanvankelijk werden de reservoirs van ijzer geconstrueerd. Vanaf het begin van de twintigste eeuw werden daarnaast in toenemende mate betonnen reservoirs toegepast. De hoofdvorm van de watertoren wordt voor een belangrijk deel bepaald door de grootte en het type reservoir.

Vlakbodem ijzer

Dit reservoirtype werd in de beginperiode van de watertorenbouw in Nederland veel toegepast. Omdat de bodem niet vrijdragend is moet die ondersteund worden door zware balken en/of extra muren of kolommen in de toren. Torens met een ijzeren vlakbodemreservoir hebben in de regel een rechte doorsnede.



Hangbodem ijzer

Door de vrijdragende bodem behoeft het reservoir alleen onder de oplegring ondersteund te worden. In Nederland werd dit reservoirtype toegepast in combinatie met een bakstenen draagconstructie. Torens met een hangbodemreservoir hebben veelal een geringe verdikking ter plaatse van het reservoir.




Intze I ijzer

Het vernuftige, door Otto Intze ontwikkelde reservoir werd in heel Europa, waaronder in Nederland, veel toegepast. Door de vorm wordt de belasting van het water zonder horizontale spanning op de oplegring overgebracht. De onderbouw kan slank blijven. Watertorens met een Intze reservoir herkent men aan de sterke uitkraging van het reservoir.




Intze II ijzer

Het Intze type II reservoir is afgeleid van het type I, zij het dat het type II in het midden een hangbodem heeft. In Nederland werd het type II slechts enkele keren toegepast. In het uiterlijk onderscheidt een watertoren met een Intze II reservoir zich niet van een toren met een Intze I reservoir.

 




Barkhausen

Het Barkhausen reservoir is in al zijn eenvoud zeer vernuftig; de cilindrische wand fungeert tevens als draagring voor de bolle bodem. Deze reservoirs kunnen het meest economisch ondersteund worden door een ijzeren draagskelet.

 




Kogelreservoir 

Theoretisch is de bolvorm ideaal voor een gesloten reservoir. De bol heeft immers de grootste inhoud bij het kleinste oppervlak. De ondersteuning is echter gecompliceerd en daardoor kostbaar. In Eindhoven is de draagconstructie deels in het reservoir aangebracht.




Kegelbodem

Het ijzeren kegelbodem reservoir is een economische oplossing, maar komt in Nederland slechts sporadisch voor.




Vlakbodem beton

Dit reservoir dankt zijn populariteit aan het feit dat het eenvoudig en goedkoop gemaakt kan worden. In technisch opzicht is het niet erg geavanceerd. Torens met vlakbodem betonnen reservoirs kunnen alle mogelijke gedaanten aannemen. In de periode dat dit reservoirtype populair was in ons land bouwde men meestal een bakstenen mantel om de toren. Deze mantel kon los van de constructie vormgegeven worden.

 




Holbodem beton

Het betonnen holbodem reservoir is in technisch opzicht de tegenhanger van het ijzeren hangbodemreservoir. In de holle bodem is het verloop van de krachten gunstiger dan in een vlakke bodem, waardoor deze dunner uitgevoerd kan worden. Dat voordeel weegt meestal echter niet op tegen de hogere kosten van de bekisting waardoor het reservoir in Nederland niet vaak werd toegepast.

 




Kegel beton

Het kegelreservoir is zeldzaam in Nederland. Buiten Nederland was dit reservoir zeer populair, de slanke onderbouw vereist weinig materiaal en is daardoor economisch te bouwen. Torens met een kegelreservoir zijn direct herkenbaar aan het ver uitkragende reservoir.

 




Intze beton

In het buitenland werd dit reservoirtype veelvuldig toegepast In landen als Frankrijk en Italië produceerde men dit type in serie, waardoor de complexe bekisting voor vele reservoirs gebruikt kon worden. In combinatie met een open draagskelet is het een zeer economische oplossing. In Nederland is dit type slechts enkele keren toegepast.